TÜBERKÜLOZ(VEREM)

TÜBERKÜLOZ(VEREM)
 

Mycobacterium Tüberkülozis adı verilen basilin bulaşmasıyla oluşan bir hastalıktır.Tüm dünyada ve ülkemizde önemli bir halk sağlığı sorunu olarak önemini devam ettirmektedir.Tüm dünyada insanların 1/3 ü verem mikrobunu vücutlarında taşırlar ve ileriki yıllarda % 10 da verem hastalığı hayatlarının bir döneminde gelişir.Her yıl dünyada 2-2,5 milyon kişi veremden hayatını kaybetmektedir.
         

  TÜBERKÜLOZUN TARİHÇESİ:

Tüberkülozun tarihçesi insanlığın tarihçesi ile eşdeğer..M.Ö.4000.yıllarına ait Mısır mumyalarının vertebralarında(bel kemiği) verem hastalığına ait bulgular tespit edilmiştir.
1882 yılında Robert Koch tarafından tüberküloz basilinin tanımlanması ile ilk önemli adım atılmıştır.
1945 yılından itibaren tüberküloz ilaçlarının bulunmasıyla artık tamamen tedavi edilebilir bir hastalık haline dönüşmüştür

TÜBERKÜLOZDA (VEREM)BULAŞMA

 Verem hastalığı olan hastanın öksürmesi,konuşması ve aksırmasıyla  havaya milyonlarca verem mikrobu havaya saçılır.Bu mikroplar açık havada  ve güneşli ortamda çabucak ölürler.Ama kapalı ortamda küçük damlacıklar şeklinde asılı kalırlar.Sağlıklı kişilerin bu damlacıkları teneffüs etmesiyle vücuda alınırlar.Vücuda alınır alınmaz akciğerlerde üremeye ve kan yoluyla beyin,böbrek ve kemik gibi diğer organlara yayılarak burada da hastalık oluşturabilirler.Her verem mikrobunu  alan kişi hastalanmaz Vücut direnci güçlü ise verem mikrobu hemen yok edilir veya etrafı bir kapsülle sarılarak etkisiz hale getirilir.Vücut direnci düştüğü zaman  bu mikroplar yeniden çoğalmaya başlayarak hastalık oluştururlar.Akciğer dışındaki organların hastalığı bulaşıcı değildir.Ayrıca akciğerin zarını tutan tbc plörezi(sulu zatüre) de bulaşıcı değildir.Korunma tedbiri gerektirmez.

  HASTALIĞIN BULAŞMASINDAKİ DİĞER ÖNEMLİ FAKTÖRLER:
1.  Hastalık genetik geçiş göstermez
2.  Hastalık giysi,yiyecek,çatal,bıçak ve cinsel ilişki ile bulaşmaz
3.  Hastalık solunum yoluyla bulaşır.
Tedavi gören hastalar 3.haftadan itibaren hastalığı bulaştırmazlar

TÜBERKÜLOZ(VEREM) BELİRTİLERİ
 
1..ÖKSÜRÜK
Veremli hastalarda en çok görülen belirti inatçı karakterdeki öksürüktür.Bir kişi 2-3 haftadan fazla öksürüyorsa mutlaka doktora başvurmalıdır.
  
2 .ATEŞ VE GECE TERLEMESİ:
Veremli hastalarda çoğunlukla ateş ve gece terlemesi olabilir.Bu belirti sadece verem hastalığına özgü olmayıp bir çok mikrobik ve kötü huylu tümör veya guatr benzeri hastalıklarda da olabilir.
  
3-BALGAM VE KAN TÜKÜRME;

Balgam ve kan tükürmede verem hastalığında sık görülür. Fakat sigara içenlerde, kronik bonşit, bronşektazi ve akciğer kanseri gibi diğer akciğer hastalıklarında da önemli belirtilerden biridir.
  
4-ZAYIFLAMA VE İŞTAHSIZLIK:
Sebepsiz zayıflama ve iştahsızlık da verem belirtilerindendir.1 ayda istemsiz 3-4 kg dan fazla kilo kaybı için doktora başvurmalıdır. 

TÜBERKÜLOZ (VEREM) TEŞHİSİ
 
  
1- Balgamın Muayenesi :

Verem teshisinde en önemli yöntem balgamda verem mikrobunu n gösterilmesi veya klasik yöntemlerle 40-45 gün ,yeni yöntemlerle 20-25 günde kültürde mikrobun üretilmesiyle kesin teshis konulur Ayrica bazi yeni tekniklerle de hizli bir sekilde mikrobun varligi ve mikrobun ilaçlara hassasiyetini göstermek mümkün olmaktadir. (PCR gibi)
  
2- P.P.D Testi: vücudunuzda verem mikrobu olup olmadığını gösterir.Hastalığı göstermez.
Zararsız hale getirmiş verem mikrobunun bir  parçası kolunuzdan deri içine verilir. Aradan ikiya da üç gün geçtikten sonra şişliğin çapı ölçülerek karar verilir. 
  
3. AKCİĞER GRAFİSİ

Akciğerin röntgen grafisi de diğer bir yardımcı teşhis yöntemdir

TÜBERKÜLOZ(VEREM) TEDAVİSİ
 

1- Modern verem ilaçlarının düzenli ve sürekli 6 ay kullanılmasıyla%95 oranında tedavi edilen bir hastalıktır.     

2- Verem savaş dispanserlerin de verem hastalığı teşhisi ve tedavisi ücretsiz olarak yapılmaktadır.     

3- Hasta kişinin balgamın da verem mikrobu varsa bulaşıcı olduğu için hasta yakınları ve toplumu korumak için  bir hastaneye yatması veya ayrı bir odada maske takarak en az 1 ay izole edilmesi gerekir.      

4- Tedavide ki başarısızlığın en önemli sebebi kişinin hastalığından utanarak bir sağlık kuruluşu veya verem savaş dispanserine başvurmaması veya ilaç içiyor olsa bile bu ilaçlarını sürekli kullanmamasıdır
Bu amaçla tüm Dünyada ve ülkemizde verem savaş dispanserlerinde DOTS(Direkt Oral Tedavi uygulaması) uygulanmaktadır. Burada bir sağlık personeli tarafından hastaya ilaç direk il personel    gözetiminde günlük olarak 6 ay boyunca içirilmektedir..      

5- Kişinin sigara ve alkol içiyorsa bırakması, düzenli ve yeterli beslenmesi(abartmadan) ,dinlenmesi ve düzenli uyuması yeterlidir. Yeterli bir veri olmamakla birlikte bulaşıcı olmadığı için 2 aydan itibaren cinsel ilişkiye
girebilir ve hafif işlerde çalışabilir.           

6- Tedavinin tamamlanmasından sonra ilk 2 yıl 3 ayda bir ,2 yıldan sonra 3 yıl boyunca 6 ayda bir akciğer grafisi çekilerek hastalığın kontrolü yapılmalıdır.     

7- Hamile ve çocuk emziren annelerde doktor kontrolünde ilaçlarını güvenle kullanabilirler.     

TÜBERKÜLOZ'DAN(VEREM) KORUNMA
 
1-BCG AŞISI:BCG aşısı çocukluk  çağında %80 koruyuculuğu   olan bir aşıdır.
Verem savaş dispanseri ve sağlık ocaklarında ücretsiz yapılır. BCG aşısı vereme yakalanma  riski  fazla olan ülkemizdeki tüm bebeklere(doğumdan 2 ay sonra) rutin olarak önerilmektedir. 
BCG aşısı erişkinlerdeki akciğer vereminden korumamaktadır.  
2- Ailesinde verem hastalığı olan ve P.P.D si 10 mm den büyük olan 6 yaş altı çocuklar.kortizon kullanan  veya vücut direncini düşüren antiromatizmal ilaç(TNF Alfa Benzeri) kullanan erişkinlere 6 aylık koruma ilaç verilir.
3- Hastanın yakınları, özellikle de aynı evde birlikte  yaşayanlar Verem Savaşı Dispanserlerine başvurmalıdır.Hasta yakınlarının taramaları  dispanserlerde  ücretsiz olarak yapılmaktadır!